بررسی ساختاری و تحلیل رژیم تنش تکتونیکی در پهنه گسلی ارس

شاخه شرقی گسل ارس که منطبق بر شاخه شرقی رودخانه ارس است، یکی از گسل های پی سنگی و بنیادی شمال باختر ایران می باشد که باعث جابجایی زمین درز هرسی نین در ایران شده است و خرد قاره آذربایجان را به دو بلوک جدا از هم با ویژگی های متفاوت مانند چین خوردگی، دگرگونی، پلوتونیسم، ماگماتیسم و فرآیندهای تکتونو- ماگمایی در دو سوی خود تفکیک کرده است. گسل شاخه شرقی رودخانه ارس توسط گسل های متعدد جابه جا و به پاره های مختلف تبدیل شده است، این گسل، با گسل های چپگرد قیه باشی و راستگرد تبریز به طرف شرق جابه جا شده و چون جابه جایی در گسل تبریز زیاد بوده، از امتداد ne-sw در جمهوری آذربایجان به موقعیت جدید nne-ssw در ایران جابجا شده است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از تکنیک های دورسنجی، تحلیل ناهنجاری های گرانشی و مطالعات لرزه زمین ساختی بر اساس فعالیت های لرزه ای، هندسه پاره های گسلی منطقه مورد بررسی قرار گرفته و سپس به تحلیل میدان های تنش در محدوده پهنه گسلی ارس، بر پایه روش تحلیل برگشتی و با استناد بر خش خط های برداشت شده صحرایی در منطقه پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از این تحلیل، نشان از وجود یک رژیم امتدادلغز با مولفه فشارش nnw- sse و مولفه کششی ne-sw دارد. با توجه به نتایج بدست آمده، با توجه به رژیم تنش یاد شده می توان حرکت امتدادلغز گسل های راستگرد و چپگرد منطقه را توجیه کرد. جهت رژیم تنش بدست آمده در این تحقیق، به طرف شمال منطقه مورد مطالعه از جهت شمالی- جنوبی به جهت شمال شرق- جنوب غرب تغییر می کند، که با پژوهش های دیگر و اندازه گیری های gps در این ناحیه همخوانی خوبی را نشان می دهد.